Plantun de Prouvènço

Pèr coumpara dos planto d'encò nostre

Lathyrus niger & Lathyrus cicera

fotò
fotò
Jaisso(-negrejanto)

Lathyrus niger

Fabaceae Leguminosae

Nom en français : Gesse noicissante.

Descripcioun :
Aquesto jaisso, coumuno dins lis uba, trachis dins li blachiero e faio de nòsti colo e en basso mountagno. La planto èi bèn drecho emé uno cambo carrado mai pas alado. Li flour soun vióuleto, pièi viron à bluio pèr veni negro coume li dusso un cop maturo.

Usanço :
Li racino soun couneigudo pèr sarra li car e faire pissa. S'aprèn qu'es esta trouba d'arbutosido (o arbutino) qu'es un anti-baterian urinàri. L'arbutosido esclargi peréu la pèu (en empachant l'acioun de la tirousinaso).

Port : Grando erbo
Taio : 15 à 90 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Lathyrus
Famiho : Fabaceae
Famiho classico : Leguminosae

Ordre : Fabales

Coulour de la flour : Vióuleto
Petalo : irregulièro
Ø (o loungour) flour : 10 à 15 mm
Flourido : Printèms - Estiéu

Sòu : Ca
Autour basso e auto : Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Mai à juliet

Liò : Blachiero - Faio - Pinedo
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi : Eurasiatico
Ref. sc. : Lathyrus niger (L.) Bernh., 1800

fotò
fotò
Garouto

Lathyrus cicera

Fabaceae Leguminosae

Noms en français : Gessette, Jarosse.

Descripcioun :
La garouto es un jaisso pulèu coumuno que fai de flour roujo bèn poulido. Li fueio an dous fuioun acaba pèr de vediho e lis estipulo soun proun longo. La cambo èi bèn alado sènso péu coume touto la planto. I'a ges de pouncho coume pèr Lathyrus sphaericus. Li flour de Lathyrus setifolius soun mai pichoto e li dent dóu calice soun mai courto que lou tube, au contro de la garouto.

Usanço :
Fai un bon fourrage pèr li bèsti. Dins d'ùni relarg se manjon li grano mai èi pas counseia à l'ouro d'aro, que soun empouisounanto e dounon uno malautié néuroulougico, lou latirisme (presènci d'ODAP), se n'en manjas de trop.

Port : Erbo
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Pancaro entresigna
Cicle bioulougico : Pancaro entresigna

Gènre : Lathyrus
Famiho : Fabaceae
Famiho classico : Leguminosae

Ordre : Fabales

Coulour de la flour : Roujo
Petalo : irregulièro
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printems

Sòu : Ca
Autour basso e auto : Pancaro entresigna
Aparado : Noun

Liò : Roucaio - Champ - Tepiero seco
Estànci : Pancaro entresigna
Couroulougi : Pancaro entresigna
Ref. sc. : Lathyrus cicera L., 1753

Partisoun en Prouvènço : CCC à C : mai o mens coumuno ; R à RRR : pulèu o forço raro ; "ges" dins aquéu relarg.
fotò Rose Plano Auto Basso Safrouso Preaupenco Marino Aup
CCC
CCC
C
CCC
C
RRR
C
RRR

Lathyrus niger & Lathyrus cicera

R
ges
C
C
C
C
C
R

Coumpara Jaisso(-negrejanto) emé uno autro planto

fotò

Coumpara Garouto emé uno autro planto

fotò